Hiến Pháp Cộng Hòa Nhân Dân
Trung Hoa 1982
CHƯƠNG 3
CƠ QUAN NHÀ NƯỚC
PHẦN THỨ HAI
CHỦ TỊCH NƯỚC CỘNG HOÀ NHÂN DÂN
TRUNG HOA
Điều 79. Bầu cử và nhiệm kỳ của Chủ tịch, Phó
Chủ tịch nước
Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước Cộng hoà nhân dân
Trung Hoa do Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc bầu ra.
Công dân nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa đủ
45 tuổi trở lên có quyền bầu cử và ứng cử giữ chức vụ Chủ tịch, Phó Chủ tịch
nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa.
Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước Cộng hoà nhân dân
Trung Hoa có nhiệm kỳ trùng với nhiệm kỳ của Đại hội Đại biểu nhân dân toàn
quốc nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa, thời gian liên tục giữ chức vụ không quá
2 nhiệm kỳ.
Điều 80. Chức năng, quyền hạn của Chủ tịch
nước
Chủ tịch nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa căn
cứ theo quyết định của Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc và quyết định của Uỷ
ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc có quyền công bố pháp luật,
bãi miễn Thủ tướng Quốc vụ viện, Phó Thủ tướng, Uỷ viên Quốc vụ viện, Bộ trưởng
các Bộ, Chủ nhiệm các Uỷ ban, Kiểm toán trưởng, Trưởng Ban Thư ký, trao tặng
các huân chương và danh hiệu danh dự, công bố lệnh đặc xá, công bố lệnh giới
nghiêm, tuyên bố tình trạng chiến tranh, tuyên bố lệnh tổng động viên.
Điều 81. Chức năng, quyền hạn trong lĩnh vực
ngoại giao của Chủ tịch nước
Chủ tịch nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa đại
diện cho nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa tiếp nhận Quốc thư nước ngoài, theo
quyết định của Uỷ ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc, biệt phái
hoặc triệu hồi Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền ở nước ngoài, phê chuẩn hoặc bãi bỏ
các hiệp định quan trọng và các điều ước quốc tế.
Điều 82. Chức năng, quyền hạn của Phó chủ tịch
nước
Phó Chủ tịch nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa
làm nhiệm vụ giúp việc cho Chủ tịch nước.
Phó Chủ tịch nước được Chủ tịch nước uỷ quyền,
có thể thực hiện một phần quyền hạn của Chủ tịch.
Điều 83. Thời gian đổi khoá của Chủ tịch và
Phó chủ tịch nước
Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước Cộng hoà nhân
dân Trung Hoa làm nhiệm vụ cho tới khi Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc khoá
sau bầu ra Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước khoá mới.
Điều 84. Xử lý đối với trường hợp khuyết chức
danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước
Khi chức danh Chủ tịch nước còn khuyết thì Phó
Chủ tịch nước đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch nước.
Nếu khuyết chức danh Phó Chủ tịch nước thì Đại
hội Đại biểu nhân dân toàn quốc bầu cử bổ sung.
Nếu trường hợp cả Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch
nước đều khuyết sẽ do Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc bầu bổ sung; trước
khi bầu bổ sung sẽ do Chủ tịch Uỷ ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn
quốc giữ chức vụ Chủ tịch nước.
PHẦN THỨ BA
QUỐC VỤ VIỆN
Điều 85. Tính chất, địa vị của Quốc vụ viện
Quốc Vụ viện nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa
còn gọi là chính phủ nhân dân trung ương là cơ quan hành pháp nhà nước cao
nhất, cơ quan hành chính nhà nước cao nhất.
Điều 86. Tổ chức của Quốc vụ viện
Quốc Vụ viện có cơ cấu thành viên như sau: Thủ
tướng, Một số Phó thủ tướng; Một số Uỷ viên Quốc vụ viện; Bộ trưởng các Bộ; Chủ
nhiệm các Uỷ ban; Tổng Kiểm toán; Trưởng Ban Thư ký.
Quốc Vụ viện thi hành chế độ trách nhiệm Thủ
tướng. Các Bộ, các Uỷ ban thi hành chế độ trách nhiệm Bộ trưởng, Chủ nhiệm.
Cơ cấu tổ chức của Quốc vụ viện do pháp luật
quy định.
Điều 87. Nhiệm kỳ Quốc vụ viện
Nhiệm kỳ của Quốc vụ viện trùng với nhiệm kỳ
Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc.
Thủ tướng, Phó Thủ tướng, Uỷ viên Quốc vụ viện
không giữ chức vụ quá 2 nhiệm kỳ.
Điều 88. Phân công công tác của Quốc vụ viện
Thủ tướng lãnh đạo công tác Quốc Vụ viện. Phó
Thủ tướng, Uỷ viên Quốc Vụ viện là những người giúp việc cho Thủ tướng.
Thủ tướng, Phó Thủ tướng, Uỷ viên Quốc vụ
viện, Thư ký trưởng tổ chức thành Hội nghị thường vụ Quốc vụ viện.
Thủ tướng triệu tập và chủ trì Hội nghị Thường
vụ Quốc vụ viện và Hội nghị Toàn thể Quốc vụ viện.
Điều 89. Chức năng, quyền hạn của Quốc vụ viện
Quốc Vụ viện có các chức năng sau:
(1) Căn cứ theo Hiến pháp và pháp luật, quy
định các biện pháp hành chính, ban hành các văn bản pháp quy hành chính, ra các
quyết định và các thông tư;
(2) Trình các dự thảo đối với Đại hội Đại biểu
nhân dân toàn quốc và Uỷ ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc;
(3) Quy định nhiệm vụ và chức trách của các Bộ
và các Uỷ ban, thống nhất lãnh đạo công tác các Bộ, các Uỷ ban và công tác hành
chính trên phạm vi toàn quốc mà không thuộc phạm vi các Bộ hoặc các Uỷ ban quản
lý;
(4) Thống nhất lãnh đạo công tác của cơ quan
hành chính nhà nước các cấp địa phương trên cả nước, quy định ranh giới chức
năng quyền hạn giữa cơ quan hành chính nhà nước trung ương với các cấp địa
phương như tỉnh, khu tự trị, thành phố trực thuộc trung ương;
(5) Hoạch định và thi hành dự toán nhà nước,
kế hoạch phát triển xã hội và kinh tế quốc dân;
(6) Lãnh đạo, quản lý công tác kinh tế và xây
dựng thành phố thị trấn;
(7) Lãnh đạo, quản lý công tác giáo dục, khoa
học, văn hoá, vệ sinh, thể dục và sinh đẻ có kế hoạch;
(8) Lãnh đạo, quản lý công tác dân chính, công
an, hành chính tư pháp và kiểm sát…;
(9) Quản lý công việc đối ngoại, ký kết hiệp
định và các điều ước quốc tế với nước ngoài;
(10) Lãnh đạo và quản lý sự nghiệp xây dựng
quốc phòng;
(11) Lãnh đạo và quản lý sự nghiệp dân tộc,
bảo đảm quyền lợi bình đẳng của dân tộc thiểu số và quyền tự trị của địa phương
tự trị dân tộc thiểu số;
(12) Bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của
Hoa kiều, bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp của kiều bào và Hoa kiều về nước;
(13) Sửa đổi hoặc huỷ bỏ mệnh lệnh, chỉ thị và
quy định không phù hợp do các Bộ hoặc các Uỷ ban ban hành;
(14) Sửa đổi hoặc huỷ bỏ các quyết định và
mệnh lệnh không phù hợp do cơ quan hành chính nhà nước địa phương các cấp ban
hành;
(15) Phê chuẩn ranh giới giữa các tỉnh, khu tự
trị, thành phố trực thuộc; phê chuẩn quy hoạch ranh giới giữa châu tự trị,
huyện, huyện tự trị, thành phố;
(16) Quyết định giới nghiêm trong phạm vi bộ
phận của tỉnh, khu tự trị, thành phố trực thuộc;
(17) Xem xét biên chế của cơ quan hành chính,
miễn nhiệm, bồi dưỡng, sát hạch, thưởng phạt cán bộ hành chính theo quy định
pháp luật;
(18) Các quyền khác mà Đại hội Đại biểu nhân
dân toàn quốc và Uỷ ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc trao cho.
Điều 90. Chế độ trách nhiệm các Bộ, Uỷ ban
Các Bộ trưởng, Chủ nhiệm các Uỷ ban Quốc Vụ
viện chịu trách nhiệm về công tác bộ phận mình. Triệu tập và chủ trì Hội nghị
Bộ trưởng hoặc Hội nghị Uỷ ban, Hội nghị thường vụ, thảo luận quyết định những
vấn đề quan trọng của công tác ở bộ mình.
Các Bộ, Uỷ ban căn cứ theo pháp luật và các
văn bản pháp quy, quyết định, mệnh lệnh hành chính của Quốc Vụ viện, ban hành
các mệnh lệnh, chỉ thị và văn bản trong phạm vi quyền hạn của mình.
Điều 91. Cơ quan kiểm toán
Quốc Vụ viện thành lập cơ quan kiểm toán, tiến
hành hạch toán, giám sát đối với các cơ quan Quốc Vụ viện và thu chi tài chính
của chính phủ các cấp địa phương, cơ cấu tài chính tiền tệ của nhà nước và thu
chi tài vụ các tổ chức đơn vị sự nghiệp.
Cơ quan kiểm toán chịu sự lãnh đạo của Thủ
tướng Quốc vụ viện, tuân thủ các quy định của pháp luật, có quyền kiểm toán và
giám sát độc lập, không chịu sự can thiệp của cơ quan hành chính khác, đoàn thể
xã hội và cá nhân.
Điều 92. Mối quan hệ giữa Quốc vụ viện, Đại hội
Đại biểu nhân dân toàn quốc và Uỷ ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn
quốc
Quốc vụ viện chịu trách nhiệm và báo cáo công
tác trước Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc; trong thời gian Đại hội Đại biểu
nhân dân toàn quốc không họp, chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Uỷ ban
thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc.